De maand januari stond bij mij in het teken van zo min mogelijk voedsel verspillen. Zoals jullie konden lezen in mijn blog over goede voornemens en minder voedsel verspillen ben ik namelijk van start gegaan met de Instock Challenge. Dat houdt in dat ik 31 dagen lang niks aan voedsel ging verspillen. Hoe dat is verlopen, vertel ik je vandaag!
Ten eerste zal ik maar meteen toegeven dat ik het een stuk moeilijker vond dan van tevoren gedacht. Voor mijn gevoel was ik al best wel goed in niets verspillen, maar als je dan ook echt helemaal niets wilt verspillen merk je opeens hoe vaak je toch dingen weggooit. Al zijn het maar kleine restjes, je gooit het wel weg en bij elkaar stapelt het zich toch op. Daarnaast had ik van tevoren niet verwacht dat ik tot best wel veel nieuwe inzichten zou komen. Die deel ik natuurlijk graag met jullie, in de hoop dat we vooral doorgaan met z’n allen tegen de massale voedselverspilling. Maar eerst, waar ging het allemaal mis?
De verleiding tijdens inkopen
Een grote valkuil als je weinig wilt verspillen begint, in mijn geval sowieso, bij het doen van inkopen. Want als ik boodschappen deed, haalde ik vooral waar ik zin in had en dacht ik niet na over wat ik thuis nog had. Tenminste, wel een beetje maar ik liet dat niet afhangen van mijn keuze. Daarnaast word ik vaak ook verleid tot aankopen, bijvoorbeeld op de markt of in delicatessenwinkels. Hierdoor at ik dingen die ik nog had minder snel op en gingen deze ook sneller over de houdbaarheidsdatum.
Zo gaat dat dus…
Het gevaar van de voordeelverpakkingen
Naast de verleiding tijdens het inkopen doen, betrapte ik mezelf er ook op dat ik niet altijd de juiste hoeveelheden van producten koop. Zeker wat betreft groente en verse kruiden. Je kunt een paar losse uien kopen of direct een hele zak, de kans dat er uien gaan bederven als je een hele zak koopt is natuurlijk meer aanwezig dan wanneer je er slechts een aantal los koopt. Naarmate de challenge ging ik hier beter over nadenken en ging ik ook vaker naar winkels waar je producten in kleinere hoeveelheden kunt aanschaffen. Dat lijkt misschien duurder, maar dat valt uiteindelijk mee want je koopt ook minder én je verspilt niet.
De eeuwige restjes
Natuurlijk kreeg ik tijdens de challenge te maken met restjes. De eeuwige restjes. En bij mij is dat waarschijnlijk nog een tikkeltje meer dan bij een ander aangezien ik ook vrij veel kook, zeer verrassend ik weet het. Op een gegeven moment zat mijn vriezer propvol en waren de plastic bakjes niet meer aan te slepen. Ja, hier ging het ook mis.
Door de melkpakken en yoghurtbekers de kaas niet meer zien
Die koelkast van mij, die was vaak zo volgepropt en niet logisch ingedeeld dat ik totaal geen overzicht had wat ik er allemaal in had staan. Dan woon je ook nog eens met andere mensen, ahum mijn vriend dus, die daar al helemaal niet over nadenken en zo wordt het al snel een zooitje. Dat maakt het niet verspillen er niet gemakkelijker op.
Voorbeeld van een georganiseerde koelkast, overdrijven is ook een vak maar toch. Bron: shutterstock
Het fenomeen: creativiteit loosheid
Ik durf best te zeggen dat ik redelijk creatief ben met het bedenken van gerechten of het maken van smaakcombinaties. Maar ik heb toch best vaak gehad dat ik echt even niet wist hoe ik iets moest gaan combineren. Naarmate de challenge werd ik hier steeds beter in en leidde het ook nog eens tot het vinden van nieuwe gerechten en lekkere smaakcombinaties.
Toen ik wel inspiratie had maakte ik deze banaan kokos koekjes!
Ik heb geen trek in wéér spinazie
Waar ik ook tegen aan liep is dat ik nog restjes had van bepaalde producten maar dat ik bijvoorbeeld echt even geen trek had in nóg een spinazie salade. Maar ja, de spinazie moest toch op want ik wilde het niet weggooien. Zeker in combinatie met creativiteit loosheid was dit af en toe toch wel een dingetje…
Had ik nou maar in onze eigen receptenindex gekeken, genoeg recepten met spinazie te vinden 😉
Even op een rijtje: de tips
Het mooie aan valkuilen is dat je die gemakkelijk om kunt zetten in leermomenten, hoe ga ik het de volgende keer anders doen? Even op een rijtje wordt dat dan:
Tip 1: Koop wat je nodig hebt en niet veel anders.
Natuurlijk tot op een zekere hoogte, maar als je dan verleid wordt door verse noten op de markt (ik zeg maar even wat), zorg dan dat je het daadwerkelijk opeet of gebruikt.
Tip 2: Koop de juiste hoeveelheden.
Als je niet zeker weet of je een hele zak uien opmaakt, koop er dan een paar los. Dat geldt voor vele groenten en kruiden. Maar ook bijvoorbeeld voor brood, je kunt een voordeelzak witte puntjes kopen maar als je er vervolgens maar twee eet kun je beter gewoon een kleine verpakking kopen. Dan verspil je niet en geef je alsnog minder geld uit. Mocht je toch teveel overhouden, vries het dan vooral in!
Tip 3: Lunch met restjes of geef het weg
Als je net als ik niet zo’n grote vriezer hebt en restjes eigenlijk zo snel mogelijk op wilt maken, moet je creatief zijn. Wat ik heel vaak heb gedaan is de dag erna lunchen met de restjes van de avond ervoor. Helemaal niet erg om wat Pad Thai op te warmen en in de middag te eten hoor! En wat ook heel goed werkt, en waar je ook nog eens karma punten mee scoort, is het weggeven van eten. Aan je vrienden, moeder, zus, broer, buren of wie dan ook. Zeker als er personen tussen zitten die niet zo van koken houden, die worden daar erg blij van. Binnenkort komt mijn tweelingzus bij mij om de hoek wonen, de kookgenen zijn bij ons niet helemaal gelijk verdeeld dus ja ik heb een perfect slachtoffer!
Tip 4: Maak overzicht in je koelkast
Van de week vroeg mijn vriend of ik de koelkast had opgeruimd. Ik keek hem vol verbazing aan en toen ik een blik in de koelkast wierp snap ik waarom hij dat vroeg. Ik had namelijk tijdens mijn niet verspillen steeds vaker de koelkast overzichtelijk ingedeeld omdat ik zo een beter zicht had op wat vers was en dus zo snel mogelijk op moest. Dit is niet eens bewust gebeurd, maar werkt dus wel! Sorteer producten per soort. Dus groente bij de groente en vleeswaren bij de vleeswaren en leg de minst verse bovenop zodat je die makkelijker pakt. Zet die potten mayonaise en ketchup in de zijkant of achterin, want die vergaan niet snel en gebruik je (waarschijnlijk) minder. Behalve de truffelmayonaise, die moet altijd binnen handbereik zijn.
Kijk, dat is een mooie lade vol met groente! Bron: shutterstock
Tip 5: Schakel hulptroepen in en wees niet bang voor nieuwe smaken
Stel dat je nog een eenzame courgette in je koelkast hebt liggen en toevallig ook wat sinaasappels kan ik begrijpen dat je niet direct denkt aan het combineren van deze producten. Wat je op zo’n moment het beste kunt doen is de ingrediënten samen in te typen op Google of Pinterest (mijn persoonlijke favoriet) en verrek je kunt wel degelijk wat met deze ingrediënten. Nu doel ik even op onze eigen sinaasappel courgette cake, maar het geldt heel vaak ook voor andere producten. Schakel gewoon hulptroepen in als je het even niet weet! Dat werkt ook wanneer je geen trek hebt in een bepaald product. We nemen even het voorbeeld spinazie. Hier kun je naast de salade die je al twee dagen hebt gegeten ook bijvoorbeeld een hartige taart of smoothie mee maken. Of als je het niet direct wilt eten pesto of soep. En zo zijn er nog een heleboel andere mogelijkheden.
Fijne bijkomstigheden
Naast de valkuilen die ik tegen ben gekomen tijdens mijn challenge ben ik ook verrast door fijne bijkomstigheden. Ten eerste leidt het tot nieuwe inzichten wat betreft smaakcombinaties en het stimuleert je creativiteit. Dat is natuurlijk ook vrij voor de hand liggend. Wat ik niet had verwacht maar wel automatische gebeurde, is dat naast voedsel ik ook minder ging verspillen op andere vlakken. Denk bijvoorbeeld aan papier en plastic tassen maar ook aan de hoeveelheid shampoo die je in je haar smeert of het wasmiddel wat je in de machine giet. Voor mij leidde het bewust bezig zijn met het minder verspillen van voedsel tot bewustzijn over verspilling van een heleboel dingen.
Daarnaast was het een fijne bijkomstigheid dat ik het in mijn portemonnee kon merken dat ik bewuster inkopen aan het doen was. Dit deed ik dus op meerdere vlakken, maar het begon toch echt bij de bewustwording over voedselverspilling.
Een maand lang niets verspillen, mijn eindoordeel
Een maand lang niets aan voedsel verspillen was moeilijker dan ik vooraf had gedacht, maar achteraf gezien was dat juist hetgene waardoor mijn Instock challenge zo goed geslaagd is. Juist door de valkuilen waar ik in liep heb ik namelijk veel geleerd en ben ik bewuster gaan nadenken over meer dan alleen voedsel verspillen. Ik weet nu dat het er niet om ging dat ik die ene halve rode peper moest en zou opgebruiken, maar dat het draaide om het moment dat ik mij er bewust van was dat ik het weggooide en het niet zonder na te denken in de prullenbak kieperde. Het leidde ertoe dat ik bijvoorbeeld de volgende keer wat minder pepers inkocht. En misschien nog wel het allerbeste resultaat, na zo’n maand gaat het al aardig in je systeem zitten dus het is geen challenge voor een maand maar zorgt echt voor een verandering in je doen en laten!
Al bij al denk ik dat het voor veel mensen een goed idee is om eens een maand niets aan voedsel te verspillen, je stelt jezelf een uitdaging en het gaat sowieso tot nieuwe inzichten leiden. Zelfs terwijl ik nu al met jullie mijn valkuilen en tips heb gedeeld, het werkt het toch het beste wanneer je het zelf ervaart. Dus, wanneer begin je 😉 ?
Dit waren mijn valkuilen, tips en ervaringen met een maand lang geen voedsel verspillen naar aanleiding van de Instock Challenge.
Tekst: Francesca
