We houden ontzettend veel van lekker eten. Echt waar. Met goede stukken vlees, een lekker visje en vaak genoeg ook vegetarisch. Daarbij doen we altijd ons best om zo bewust mogelijk in te kopen. Groente uit het seizoen, biologisch vlees (van de slager) en vis uit onze eigen zee, dan wel goed gekweekt. Consumeren is prima en daar genieten we ook van, maar we doen dat wel graag op een manier dat de dieren en de aarde er niet te veel onder lijden. Kortom, lekker bezig. Al zeggen we het zelf.
Maar er is ook nog een heel stuk dat wij als consument niet eens zien. Er worden keuzes gemaakt voor ons omdat wij bepaalde producten niet zouden willen. Dus nog voordat een product de (super)markt bereikt is er al een heel selectieproces geweest waarbij prima producten verloren gaan.
Gelukkig ontstaan er steeds meer initiatieven die verspilling of reststromen tegen gaan. Tijd voor verandering!
Leghaantjes bij Lidl
Vroeger stond het Hollandse leghaantje nog weleens op het menu, maar op een gegeven moment raakte het uit de mode en verdween hij van de kaart. Zonde, want de haantjes worden nu direct na hun geboorte gedood en het is echt hartstikke prima vlees. Laat ik maar meteen ontkrachten dat al het ‘mannetjesvlees’ slecht of te sterk smaakt, want het is gewoon niet waar. Zeker omdat we mannetjesdieren juist vaak jong eten (volwassen mannetjes kosten nu eenmaal meer dan dat ze opleveren) is het lekker en mals vlees.
Hoe het precies komt dat het haantje ineens uit ons vizier is verdwenen weet ik niet. Maar er is heel, HEEL, erg goed nieuws! De Lidl gaat namelijk als eerste supermarktketen producten van de kipster-leghaantjes verkopen. Ze liggen dus vanaf oktober 2017 gewoon in de schappen en zijn voor iedereen toegankelijk. Ik zou zeggen, probeer het gewoon eens een keer. Francesca heeft al wat inspiratie voor jullie met het recept Hollands leghaantje met kruidenrub.
En nu ik het toch over haantjes en kippen heb zou ik even een momentje willen nemen om kippenkoning Ruud Zanders in het zonnetje te zetten. Vanaf 2008 zet hij zich in voor optimale kippenveehouderij. Op alle boerderijen moeten de kippen (en haantjes!) gewoon dier kunnen zijn. Dit betekent dat ze de tijd krijgen om op te groeien, lekker veel te scharrelen in vrije uitloop boerderijen en sojavrij voer krijgen.
Kipster is dus een van zijn initiatieven, maar ook leghaantjes en rondeel-eieren. De rondeel boerderijen zijn trouwens te bezoeken, check de site of er een bij jou in de buurt zit.
Bron foto: Kipster
Gek groente en fruit
We gooien even wat cijfertjes op. Zit je? Want wij schrokken behoorlijk.
Jaarlijks wordt wereldwijd 30% van al ons eten verspild. Dat is 1,3 miljard ton wereldwijd. En zo’n 50% daarvan zijn groente en fruit. Oeps. Zo wordt er thuis het een en ander weggegooid, de Nederlandse consument verspilt per persoon, per jaar zo’n 47 kilo, maar ook al lang daarvoor. ‘Gewoon’ bij de producenten zelf.
Want we houden bijvoorbeeld niet van gekke vormpjes in ons fruit. En met ‘we’ bedoel ik de supermarkten (lastig met verpakken) maar ook jij en ik; de consument. Zo wordt er 10% van al het groente en fruit verspild vanwege hun afwijkende looks, of door overproductie. We kopen blijkbaar toch liever die gave paprika, goed gekleurde appel en rechte komkommer.
Gelukkig zijn er steeds meer initiatieven die hierop inspelen, want met al die gekke vormpjes is werkelijkwaar helemaal niks mis. Hieronder onze favorieten:
Kromkommer
Zij maken de lekkerste soep van de gekste groenten! En ze hebben echt een heleboel verkooppunten, kijk hier maar even.
Bron foto: Kromkommer
ThijsTea
Maakt voor ons lekkere iced tea, gemaakt van biologische thee en gered fruit. Dit initiatief heeft pas recentelijk hun crowdfunding actie afgerond en gaan nu op grotere schaal aan de slag. Je komt ThijsTea dus nog niet op elke straathoek tegen, maar in de Utrechtse horeca heb je wel kans om het te spotten. Bijvoorbeeld bij Cafe de Zaak, Van de Straat en O-café.
Bron foto: ThijsTea
De Verspillingsfabriek
Soepen en sauzen van De Verspillingsfabriek worden onder het merk ‘Barstensvol’ verkocht en worden uiteraard ook gemaakt van groente met gekke vormen. Je kan het o.a. kopen bij Emte supermarkten en MCD supermarkten.
Daarnaast maken ze ook producten onder private labels. Zo kunnen producenten niet alleen hun reststromen kwijt bij de Verspillingsfabriek, maar kunnen ze de verwerkte producten ook weer terugnemen zodat ze onder een eigen merk verkocht kunnen worden. Je kent ze misschien al van de verse ketchup bij de Jumbo!
Bron foto: Verspillingsfabriek
Geitenbokjesvlees
Wie is er weleens op zo’n leuke geitenboerderij geweest, zo eentje waar je de kleintjes een flesje kan geven? En wie eet er weleens geitenkaas?
Ik kan in ieder geval op beide volmondig JA zeggen. Echt hoor, ik ben gek op geitjes. Om te aaien, maar ook om te eten. Saté Gambing vind ik bijvoorbeeld een heuze delicatesse. Alleen delen (of deelden kan ik inmiddels wel zeggen) niet zo veel mensen die mening.
Want geitenvlees is vies, het stinkt, het smaakt te heftig en het is van een mannetje dus dat kan nooit wat zijn. Zelfs bij navraag bij gerenommeerde slagers kreeg ik dit antwoord. Het zijn hele hardnekkige vooroordelen. En eerlijk gezegd is vlees kopen op die schattige boerderijtjes flink aan de prijs.
Gelukkig begint er een kentering te komen door o.a. strijders als Joris Bijdendijk, chefkok van Rijks. Hij lanceerde eerder dit jaar een nieuwe traditie door een geitenbokjesmenu te serveren in het restaurant tijdens Pasen. Prachtig idee, maar zo bereik je natuurlijk maar een fractie van de consumenten.
Dat vond hij zelf ook en dus werkt hij nu samen met de mensen van Koop een Koe en Koop een Kip (daar waren we al lang en breed fan van) en hebben ze samen Koop een Geit opgericht. En wat bleek? Een laaiend succes! De eerste geitenpakketten waren binnen no-time uitverkocht. Benieuwd wat je dan allemaal zo’n beetje kan met geitenvlees? Check de website voor recepten van niemand minder dan Joris Bijdendijk zelf.
Zoals het een echte crowdbutcher betaamt moeten we nu weer even geduldig wachten op het nieuwe aanbod. Ik zit er klaar voor, jij ook?
Bijvangst Noordzee
Mijn moeder dacht ooit mijn zusje en mij gelukkig te maken met een hele stapel pannenkoeken terwijl zij voor best wel belangrijke visite sliptong stond te bakken. Die truc ging natuurlijk niet op. Als een stelletje schooiers stonden we aan tafel en de visite heeft ons braaf hun vis gevoerd omdat ze het verdriet op onze koppies niet konden weerstaan.
Nog steeds ben ik gek op vis en sliptong in het bijzonder. En ik ben niet de enige. We vissen wat af in onze prachtige zee. En omdat we vooral vissen op bodemsoorten zoals tong en garnalen, nemen we automatisch veel bijvangst mee. Want in de zee leven nu eenmaal niet enkel de populaire visjes en onze grote netten slepen hele ladingen andere vis mee. Ik hoor je denken, hoeveel zou het kunnen zijn? Gelukkig is daar de bijvangstwijzer. Zij geven informatie over welke vissen je dan bijvoorbeeld wél kan eten (zoals schar, grauwe poon en geep bijvoorbeeld) inclusief recepten, maar omschrijven ook glashelder hoe groot het probleem precies is:
“In de Nederlandse bodemvisserij gaat jaarlijks meer dan 70 duizend ton vis overboord. Dat zijn meer dan 7000 vrachtwagens vol bijvangst. Dat staat gelijk aan een file van 100 kilometer. Deze schattingen gaan alléén over commerciële, eetbare vissoorten. Dus bijvangst van zeesterren, krabben en andere bodemdieren is hier niet in meegenomen.”
Dat zijn dus hele serieuze aantallen! Wat kunnen we er aan doen? Bestel en koop eens een ander visje. Er zijn genoeg alternatieve vissoorten die qua smaak en structuur ook nog eens heel dichtbij hun populaire neef liggen. Binnenkort gaat Bijvangst open in Amsterdam, een visrestaurant helemaal gebaseerd op bijvangst. Je kan daar in de toekomst ook vis kopen voor thuis, handig!
Want in de supermarkten is bijvangstvis nog niet echt goed verkrijgbaar, maar de Plus, Dekamarkt en Landmarkt gaan het vanaf eind 2017/2018 wel opnemen in het assortiment. Maak anders eens een babbeltje met een visboer, als ‘ie het nog niet heeft liggen dan zal hij het vast wel voor je willen regelen. Grote kans dat je dan voor een fijn bedrag een lading goede vis binnen kan hengelen!
Bron foto: Shutterstock
Al doen we dus zo ons best, verspilling is nog steeds aan de orde van de dag. Laten we hopen dat er steeds meer van deze goede initiatieven komen en deze vooral ook steunen!
Dit artikel is een bijdrage van gastblogger Bo.
