In de rubriek ‘Vraag het Jonathan’ stel ik voedingsvragen aan online diëtist en schrijver Jonathan Klaassen. Met als doel om verwarringen weg te nemen en voeding weer begrijpelijk te maken. In vorige afleveringen ging Jonathan dieper in op koolhydraten, vegetarisch eten en nam hij zout en vezels onder de loep. In dit artikel bespreekt hij de belangrijkste vraag in voedingsland, namelijk: wanneer heb je een gezond voedingspatroon?
De onmogelijke definitie van gezond eten
Hoewel er dieetgoeroes of methodieken zijn die stellig en star één weg wijzen, vind ik niet dat we kunnen spreken van één waarheid. Op het gebied van voeding is namelijk niet één voedingspatroon dat voor iedereen werkt of gezond is. Ieder mens is namelijk uniek en heeft eigen wensen en persoonlijke voorkeuren. Zo zal een vegetariër of veganist een andere definitie hebben van gezond eten dan iemand die bijvoorbeeld vlees en vis eet. Maar ook kan je voor bepaalde producten een allergie hebben. Wat voor de een geen kwaad kan, blijkt voor de ander problematisch te zijn. Er bestaat dus niet één waarheid. Nee, juist meerdere waarheden die allemaal hetzelfde doel (gezond zijn) kunnen bereiken.
Meerdere wegen die leiden naar gezond
De definitie van een gezond voedingspatroon kan dus erg verschillen, maar we kunnen wel concluderen dat er voedingsstoffen in ons voedsel zitten die belangrijk zijn. We hebben het dan over: eiwitten, koolhydraten, vetten, vezels, vitamines en mineralen.
Een gezond voedingspatroon betekent in wezen dat er een samenhang is tussen al deze voedingsstoffen. Het binnenkrijgen van deze voedingsstoffen kan op verschillende manieren. Zo zal een vegetariër geen eiwitten halen uit vlees of vis, maar de focus leggen – mits hij/zij verstandig is – op melk, eieren, peulvruchten, noten en zaden, vleesvervangers en eventueel zuivelvervangers (op basis van soja bijvoorbeeld). Kortom, hetzelfde doel wordt behaald, er wordt alleen een andere weg bewandeld. En daar is geen goed of fout in, het goed voelen bij een bepaalde manier, dat is doorslaggevend.
Maar wat betekent een gezond voedingspatroon?
En hoewel we niet over één manier of methode kunnen spreken, kunnen we wel zeggen dat binnen een gezond voedingspatroon – hoe simpel dat ook mag klinken – variatie wordt toegepast zodat je elke voedingsstof binnenkrijgt. Ook kan ik het niet laten om de de teksten ‘eet niet te veel en te vaak’, ‘eet minder gemaksvoedsel’ en ‘eet minder snoep en drink minder alcohol’ te zeggen. Want dat zijn de onverbloemde feiten waar we vaak nog veel winst mee kunnen behalen en wat ons voedingspatroon ‘gezonder’ kan maken.
Maar, wat moet je dan eten?
Ieder mens is uniek, maar er zijn wel algemene regels en richtlijnen die we goed als basis kunnen gebruiken. Dit zijn Richtlijnen Goede Voeding die zijn opgesteld door de Gezondheidsraad, een onafhankelijk wetenschappelijk orgaan dat in Nederland adviezen geef over voeding en gezondheid. Volg je onderstaande regels en richtlijnen op dan ben je écht goed bezig. Geen wet van meden en perzen, maar een stevige basis die de basis kan vormen van jouw voedingspatroon.
Neem dit dagelijks:
-
- Minimaal 250 gram groente
- 200 gram fruit (2 stuks)
- Volkoren graanproducten en aardappelen
- Zuivel en/of zuivelvervangers
- Onbewerkt vlees of vleesvervangers
- Minimaal 2 liter vocht
- Zachte en/of vloeibare (bereidings)vetten
- Minimaal 15 gram ongezouten noten
Neem dit wekelijks:
-
- Peulvruchten
- Vette vis
- Zonlicht
- Sport
Conclusie
Hoewel er dieetgoeroes of methodieken zijn die één manier prediken, bestaat er gewoon niet één waarheid. Ieder mens is uniek en heeft eigen wensen en persoonlijke voorkeuren. Wel kunnen we stellen dat er in onze voeding allerlei belangrijke voedingsstoffen zitten die we nodig hebben. Een gezond voedingspatroon betekent in wezen dat er samenhang is tussen al deze voedingsstoffen én dat je variatie toepast en niet teveel eet en minder kiest voor ‘gemaksvoedsel’. De Richtlijnen Goede Voeding van de Gezondheidsraad kun je hierbij goed als basis gebruik. Geen wet van meden en perzen, maar een goed fundament voor een goed en gezond voedingspatroon.
Aanvulling van Francesca
Ik heb Jonathan niet voor niets gevraagd om dit artikel te schrijven, want hij heeft bij mij persoonlijk de basis gelegd voor hoe ik nu met voeding omga. Jarenlang heb ik een strijd gestreden met overtollige kilo’s die maar niet weg gingen. En de reden waarom ze maar niet weg gingen, blijkt achteraf een hele logische reden te zijn. Ik at gewoon te veel. Ik at niet eens echt ongezond, maar gewoon veel te veel en nog een beetje extra. Geregeld ging ik op dieet waarbij ik soms ook hele groepen voedingsstoffen uit mijn eetpatroon schrapte. Denk bijvoorbeeld aan koolhydraten. Of ik ging zo streng op dieet dat ik constant honger had (want ik had ook geen idee wat nou echt voedzaam was) en doodongelukkig werd, omdat ik mezelf zoveel ontzegde. Natuurlijk gingen er dan kilo’s af, maar die zaten er net zo snel weer aan.
Jonathan heeft mij ruim 1,5 jaar gecoacht en door zijn heldere, consistente en persoonlijke coaching is mijn visie op voeding voor altijd veranderd. Ik snap nu hoe het werkt bij mij. Niet alleen lichamelijk, maar ook emotioneel. Want blijkbaar moet ik mezelf juist niets ontzeggen! En dat doe ik ook niet, ik eet gewoon veel minder en houd de boel goed in balans. Daarnaast eet ik veel voedzamer (ik hanteer bovenstaande regels heel goed), ben meer dan 20 kilo kwijtgeraakt en barst van de energie. Sinds 3 weken zit ik weer helemaal ‘on track’ en ben ik begonnen aan de laatste fase van mijn doel. Deze keer zonder Jonathan, want door alles wat ik van hem heb geleerd en zijn boek (zie hieronder) heb ik een solide basis waardoor ik het zelf kan en durf te doen.
Mocht je dit artikel gelezen hebben in de hoop dat je hier een schema ging vinden voor een gezond voedingspatroon dan kom je wellicht bedrogen uit. Maar dat komt omdat we allemaal anders zijn. Wat voor mij werkt, is niet geschikt voor jou en andersom. Het is heel belangrijk om er de tijd voor te nemen en hulp in te schakelen als je het lastig vindt. Voeding is namelijk een heel complex onderwerp. Maar als je er dan eenmaal uit bent en ook kunt vertrouwen op wat je voelt in je eigen lijf dan maakt niemand je meer iets wijs. En dan heb je ook echt geen complexe diëten meer nodig. Gewoon lekker eten! 80% bewust, 20% waar je zin in hebt, stoppen als je voelt dat je bijna vol zit en goed in balans qua voedingsstoffen. Het lijkt zo simpel, nietwaar 😉
Meer lezen van Jonathan Klaassen
In het boek Voedsel Voor Je Geest legt Jonathan Klaassen haarfijn uit wat je wel en niet moet geloven en onderbouwt dit wetenschappelijk. Wil je online begeleiding van hem, klik dan hier voor meer informatie of schrijf je hier in en start met hem als jouw persoonlijke online diëtist.
Bewaar deze tips op Pinterest!
Wil je deze tips opslaan zodat je ze later makkelijk terug kunt vinden? Bewaar deze foto dan op een van je Pinterest borden.
Tekst: Jonathan Klaassen met aanvulling van Francesca
Hoofdfoto + foto Francesca: Wendy van Bree Fotografie, Foto’s groenten + foto Jonathan met boek: Jonathan Klaassen
