We gaan (sterker nog, we moeten) er allemaal doorheen als ouders en dan heb ik het over de verschillende eetfases van onze kinderen. Als baby zijn ze meestal welwillend als je de lepel naar de mond laat vliegen met een prutje van courgette en aubergine. Op hun eerste verjaardag proppen ze een heel stuk taart naar binnen om vanaf een jaar of twee te besluiten dat groente geen rol meer speelt in hun bestaan. Daarbinnen variëren ze graag. Zo zijn er periodes dat alles wat groen is wordt uitgespuugd en rood de voorkeur geniet. Dat ze alleen nog maar brood willen eten of kip de nieuwe held is. Vaak tot grote frustratie van ons, de ouders. Want we willen zo graag dat onze kinderen gevarieerd en gezond eten. Sterker nog, we voelen ons bijna falen als ons kind niet goed eet.
Ik weet er alles van. Ook al zou je dat wellicht niet geloven als je mij op Instagram volgt en ziet wat onze peuter Zayne nu allemaal naar binnen werkt. Ik geef toe, hij is verzot op eten en dat gaat heel goed. Maar ons oudste kind Jessey is ook peuter geweest en dat was een heel ander verhaal. We zijn er in die fase nog net niet gek van geworden en het eten vloog meer door de kamer dan dat het in zijn mond verdween. Door die ervaring (en het schrijven van mijn boek Mag ik nog een hapje?) gebruikte ik een andere tactiek voor de jongste. Waarbij plezier én genieten van eten voorop stond. Wat ik vaak nog belangrijker vond dan wat hij feitelijk at. Natuurlijk is het belangrijk dat onze kinderen gezond en gevarieerd eten. Maar als er überhaupt geen eten naar binnen gaat, dan zit je toch raar te kijken met je goede gedrag. Ook daar weet ik alles van ;-).
Weg met de ‘lus-ik-nie-fase’!
Vandaag deel ik met jullie mijn persoonlijke tips voor de ‘lus-ik-nie-fase’ waar veel kinderen in belanden. En geloof me, het is vaak echt een fase. Die soms pijnlijk lang kan duren, maar met geduld en aandacht over gaat. Waarbij ze hopelijk daarna gewoon weer lekker gaan eten. Zie mijn tips voor peuters die niet willen eten als een leidraad, maar kijk ook goed naar je eigen kind. Alle kinderen zijn anders en hebben eigen smaakvoorkeuren, beweeg daar een beetje in mee maar geef ze wel duidelijke kaders. Net als bij de ‘gewone’ opvoeding hebben kinderen in de culinaire opvoeding ook structuur en consistentie nodig. Als jij toegeeft, zullen ze verder hun grenzen gaan verleggen. En dan is het einde zoek. En dat brengt me gelijk bij mijn eerste, en belangrijkste tip:
Geef het goede voorbeeld
Als ouders geef je het allerbeste voorbeeld aan je kind. Eet met een glimlach en geniet zichtbaar van je eten. Zeg vooral geen ‘bah’ aan tafel en trek geen vies gezicht. Dat heeft je kind direct in de gaten en neemt het over. Om een voorbeeldje te geven: Mijn Mr. houdt echt niet van geitenkaas en steekt zijn afkeer niet onder stoelen of banken. Met als gevolg dat onze oudste ook zegt dat hij ‘niet van geitenkaas houdt’. Terwijl ik het hem weleens stiekem heb gegeven (zonder te zeggen wat het was) en hij het dan wel echt lekker vond.
Kinderen kopiëren ons gedrag, zeker in de peuterfase. Zo heb ik regelmatig kinderworkshops gegeven waarbij ik sommige ouders naar de ingrediënten op tafel zag kijken en ze hoorde zeggen “oh, maar dat lust jij niet”. Zo’n opmerking is echt dodelijk, want dan sta je gelijk 1-0 achter. Natuurlijk kan een kind een smaakvoorkeur hebben (zo houdt mijn oudste echt niet paddenstoelen vanwege de structuur), maar het kan ook aan de bereiding liggen. Bloemkool bijvoorbeeld, als ik dat kook krijg ik het er bij beide kids niet in. Maar als ik het rooster in de oven vinden ze het heerlijk. Dat heb ik ontdekt door gewoon te blijven proberen en variëren. En laat ik eerlijk zijn, zachtgekookte bloemkool vind ik zelf ook niet te eten, maar dat heb ik nooit laten blijken aan ze tijdens het eten ;-).
Neem de tijd voor eten
Met aandacht eten is een essentieel onderdeel van de culinaire opvoeding, zeker in de fase dat peuters niet willen eten. Zien wat er op je bord ligt, proeven, kauwen en dan het liefst aan tafel in een ontspannen sfeer. Voor veel gezinnen is dat, vooral doordeweeks, een utopie. Niet omdat ze niet willen, maar omdat factoren als werk, sportclubs en vooral tijd roet in het eten gooien. Toch lukt het ons vrijwel altijd om in ieder geval 30 minuten samen te eten. Omdat ik onze eetplanning vooraf maak, boodschappen vaak bestel en al in huis heb en rekening hou met drukke dagen door vooruit te koken. Een weekmenu maken, of gebruik mijn Eetkalender, gaat je daar heel goed bij helpen.
Geef je kind ook een keuze
Stel je voor dat iemand jou elke dag een bord eten geeft, daarbij niet vertelt wat het is maar wel zegt dat je je bord leeg moet eten, omdat het goed voor je is. Zou jij dan misschien ook een keer gaan muiten? We ontdekten bij de oudste dat hij daar heel gevoelig voor was. Vanaf een bepaalde leeftijd mocht hij daarom 1x in de week bepalen wat we gingen eten, maar wel binnen de door mij gestelde kaders. Want anders koos hij alleen voor pasta, pizza, patat of pannenkoeken. Hij mocht zelf uitkiezen bij de groenteboer en ik legde hem ook uit hoe bepaalde groenten groeiden door bijvoorbeeld YouTube video’s te laten zien. Nog even over die kaders, je vraag kan bijvoorbeeld zijn “Wil je vanavond iets met kip, vis, paprika of komkommer?’ en vanuit die keuze ga je dan verder met het bepalen van het gerecht.
Samen de keuken in
Van jongs af aan kun je de kinderen al betrekken bij het koken, als ze daar interesse in hebben. Door ze gewoon op het aanrecht te zetten bijvoorbeeld en met een (veilig) kindermes mee te laten snijden of te laten roeren. Vaak worden ze nieuwsgieriger hoe iets smaakt nadat het bereidt is. En ongemerkt eten ze al extra groenten en fruit terwijl jullie samen aan het koken zijn. Trek er wel wat extra tijd voor uit, want het koken gaat er niet sneller door ;-).
Je kind heeft ook smaak
Dat je terughoudend bent in het gebruik van zout of pittige ingrediënten bij peuters is heel belangrijk. Maar dat betekent niet dat eten flauw hoeft te zijn. Soms zie ik nog weleens kinderrecepten voorbij komen, waarbij ik door de ingrediënten al weet dat het eindresultaat weinig tot geen smaak heeft. En dat is echt zonde, want je peuter proeft namelijk bijzonder goed! Ik merk dat heel duidelijk aan die van ons. Een eerste hapje van iets proeven vindt hij vaak goed en dan zie ik hem echt proeven. Als die eerste kennismaking niet goed verloopt, wil hij vervolgens niet verder eten. Hoe meer iets op smaak is, hoe liever hij eet.
Maak de inhoud van het bord zo aantrekkelijk mogelijk
Ik ben geen fan van broodjes in de vorm van gezichtjes of ander geknutsel met eten. Want ik wil dat ze leren dat eten geen ‘speelgoed’ is. Maar feit is wel dat kinderen (zeker peuters) erg visueel zijn ingesteld. Eten wat vrolijk gekleurd is, heeft wel de voorkeur bij ons thuis en daar let ik op.
Servies in vrolijke kleuren of met leuke motiefjes helpt daarbij ook goed. Zo is onze peuter dol op zijn Mickey Mouse servies van WMF. En ja, ik laat hem gewoon van porselein eten, laat ze daar maar zo vroeg mogelijk aan wennen. Zo ook aan eten met bestek. Prikken met een vork vindt hij fantastisch, zeker nu hij alles “zelluf!” wil doen en daardoor eet hij ook beter.
Als het moet, verstop je de groenten gewoon
Ja hoor, ik heb ze beide regelmatig in de maling genomen. Want als je in een fase zit dat stukjes groenten er gewoon echt niet ingaan dan moet je creatief worden. Zoals pastasauzen bomvol groenten die ik helemaal fijnmaalde, gepureerde soepen of gevulde wraps waar je aan de buitenkant niets van zag. Bij de jongste hebben we ook ontdekt dat hij in de war raakte van teveel keuze op zijn bord. Dus als hij op zijn bord een bergje broccoli, wat aardappels, stukje vlees en tomaatjes zag dan vond hij dat lastig. Dus bij hem mengde ik alles door elkaar nadat ik het eerst in stukjes had gesneden. Had hij geen keuze, werd daar een stuk relaxter van en at alles hap na hap op.
Nog een paar praktische tips voor aan tafel
-
- Geef je kinderen geen tussendoortje of drinken in het uur voordat ze aan tafel gaan. Met een gevulde maag is het makkelijker om de strijd met je ouders aan te gaan.
- Veel kinderen hebben baat bij een vaste structuur van de dagelijkse maaltijden. Eet niet te laat, want vermoeide kinderen kunnen nog harder gaan zeuren aan tafel.
- Maak er geen strijd van, ga niet chanteren met een toetje en geef niets anders waarvan je denkt, of hoopt, dat je kind het wel gaat eten (zoals een boterham). Ruim gewoon de tafel af, glimlach erbij en maak duidelijk dat er niets anders voor in de plaats komt. Morgen is er weer een dag.
Last but not least: Laat je niet gek maken
Ik voel nog het bloed naar mijn hoofd stijgen terwijl ik “Hou op en ga ETEN!” naar Jessey schreeuwde toen hij nog peuter was. Het was ergens in de derde week van de ‘ik eet helemaal niets meer’-fase en ik trok het niet meer. Met grote verbaasde ogen en een trillend pruillipje keek hij me aan en ik voelde me direct de allerslechtste moeder van de wereld. Dat moment maken we allemaal een keer mee. Maar toch, laat je niet gek maken, buiten die ene keer dan, en blijf het gewoon proberen. Je kind probeert je uit en als dat geen effect blijkt te hebben wordt het vanzelf minder interessant.
Ik hoop dat jullie wat hebben aan mijn tips voor peuters die niet willen eten! Als je op zoek bent naar recepten die goed geschikt zijn voor kinderen, kijk dan eens hier. Ik heb een enorme berg recepten die goedgekeurd zijn door mijn eigen kinderen! Verwacht trouwens geen typische kinderrecepten, ik vind het belangrijk dat kinderen zo snel mogelijk mee eten met de pot. Het zijn daarom allemaal gerechten die geschikt zijn voor het hele gezin en waar peuters vanaf jonge leeftijd van kunnen mee eten.
Bewaar deze tips op Pinterest!
Wil je deze tips opslaan zodat je ze later makkelijk terug kunt vinden? Bewaar deze foto dan op een van je Pinterest borden.
Meer informatie en achtergronden over deze tips kun je vinden in mijn boek Mag ik nog een hapje? wat gaat over de culinaire opvoeding van kinderen. Voor de fase vanaf de zwangerschap tot een jaar of 6, inclusief 120 recepten.
Het Mickey Mouse serviesje van WMF hebben we gekregen. Lees ook hier mijn disclaimer.