Ik kan me één specifiek moment nog goed herinneren. Met moeite had ik mezelf weer uit bed gesleept, de kinderen aangekleed, brood gesmeerd, rugtassen gevuld en zelfs nog de wasmachine aangezet. Ik zag mijn mannen door het keukenraam vertrekken en het huis vulde zich met stilte. Ik liep naar de bank, ging liggen en kwam er vervolgens uren niet meer vanaf. Ergens tussendoor wist ik mezelf nog te vullen met iets van eten, want ik moest nou eenmaal toch naar het toilet, maar heel veel meer dan dat ging echt niet meer lukken. En die natte was in de wasmachine was ik allang weer vergeten.
Het moment dat ik aan mezelf begon te twijfelen was toen. Het moment waarop ik bang werd of ik misschien niet depressief aan het worden was. Want na jaren tobben met mijn energie en periodes van moeilijke gedachten die steeds donkerder werden, geloofde ik er niet meer in dat ik het gewoon ‘even wat rustiger aan moest doen’, omdat ik ‘het vast een beetje te druk had gehad’. De koek was op en ik leefde in een mist die ik nog niet eerder had ervaren.
Op een dag, ik geloof een aantal weken na dat bewuste moment, was ik me aan het aankleden en voelde een hittegolf door mijn lijf trekken die ik nog niet eerder had ervaren. Nog steeds ging er geen belletje rinkelen. Pas toen de hittegolven de weken daarna zich bleven aandienen, begon het me te dagen. Ik was 44, zou ik misschien in de overgang zitten? Zou dat misschien ook het enorme haarverlies verklaren waar ik al maanden last van had? En het onrustige slapen, de constante vermoeidheid, de moodswings en… tja, het feit dat ik me helemaal niet mezelf voelde?
Ik maakte een afspraak bij de huisarts waar ik niet mijn eigen, maar een vervangende arts trof. Deze jonge vrouw kende ik niet en ik stelde me (opnieuw) voor, mede omdat ik al sinds mijn laatste zwangerschap niet meer in de praktijk was geweest. Al mijn klachten deelde ik, enigszins warrig, met haar en binnen 5 minuten stond ik weer buiten. Want ik was nog wel erg jong voor de overgang en ik moest eerst wat gezonder gaan leven. Meer bewegen, gezonder eten, meer rust, oftewel de hele riedel die invloed heeft op je totale leefstijl. Ze had ook mijn hartslag en bloeddruk gemeten, dat was allemaal prima.
De verwardheid waar ik reeds in verkeerde werd alleen maar groter. Want ergens hoopte ik dat ik echt gehoord zou worden. Ik verwachtte geen wonderen, maar wel begrip en een soort stappenplan waardoor ik weer mezelf zou kunnen terugvinden. Nu (1,5 jaar later) snap ik wel wat de arts mij wou vertellen (en geloof ik er nu ook heilig in dat verandering van je leefstijl essentieel is als je in de overgang zit), maar op dat moment was ik al te verloren om het in mijn eentje aan te kunnen en had ik veel meer hulp nodig.
Tenminste, dat dacht ik.
Want ergens vond ik strijdlust en ging ik op wilskracht aan de slag met mijn gezondheid. Ik ging bewegen, at heel gezond, stopte met alcohol, toegevoegde suikers, snelle koolhydraten en probeerde meer rust in te bouwen. Deels hielp dat, want mijn opvliegers en nachtzweten verdwenen en mijn haar leek ook te stoppen met uitvallen (inmiddels was ik ook de helft kwijt, dus dat was wel hard nodig ook).
Maar in mijn geval was dat niet genoeg. Want de mentale problemen bleven en werden eigenlijk alleen maar erger. Verder sliep ik steeds slechter, soms nog maar 2 tot 3 uur per nacht en dat maakte mijn weerstand helemaal stuk. En ik kwam alleen nog maar gewicht aan.
Ik besloot een afspraak te maken bij een Care for Women overgangsconsulent en daar ging een wereld voor me open na een heel prettig gesprek van 1,5 uur. Samen kwamen we tot de conclusie dat de kans heel groot was dat ik in de pre-menopauze zat en dat ik qua leefstijl alles vrij goed deed, maar dat het niet genoeg was. Zij vermoedde dat hormoontherapie wellicht een volgende stap zou kunnen zijn, dus ik ging weer terug naar de huisarts. Deze keer gewapend met mijn opgedane kennis en een lijstje met punten die ik wilde bespreken. Ik wou daar de deur uitlopen met een verwijzing naar een overgangspoli of gynaecoloog (dat moet altijd via de huisarts) en deze keer werd ik gehoord en kreeg ik mijn verwijzing.
Twee weken later had ik een afspraak bij De Vrouwenkliniek in Amsterdam. Voor mij enigszins uit de buurt, want de wachttijd bij de overgangspoli in mijn eigen stad was meer dan 100 dagen en daar kon ik echt niet meer op wachten. Gelukkig zag mijn huisarts dat nu ook in.
Het eerste wat ik deed toen de gynaecologe vroeg hoe het met me ging, was huilen. Deze fantastische vrouw tegenover me veranderde daarna in 15 minuten mijn leven. Ze luisterde naar me, verzekerde me dat ik niet gek was en al helemaal niet te jong om in de overgang te zitten. En dat er oplossingen waren en dat we die samen gingen vinden. Na een uitvoerige vragenlijst besloot ze me een recept te geven voor een lichte dosis oestrogenen in de vorm van een gel die ik iedere ochtend op mijn dijbenen kon smeren. Omdat je vaak redelijk snel (van binnen een paar dagen tot een paar weken) resultaat merkt daardoor als je daadwerkelijk een oestrogeentekort hebt, was dit de snelste weg.
Tegelijkertijd liet ik ook een compleet bloedonderzoek doen via de huisarts om te onderzoeken of er niet op andere vlakken in mijn lichaam oorzaken konden zijn van de klachten. Denk aan bepaalde tekorten (vitamine D of B12) of een afwijkend werkende schildklier. Uit dat onderzoek kwam niets noemenswaardigs, alle resultaten waren top. Alleen mijn Vitamine D waarde was iets aan de lage kant, dus dat slik ik nu bij. Wat sowieso aan te raden is voor vrouwen vanaf hun 40ste en/of in de overgang zodat je calcium goed op blijft nemen voor sterke botten en het is goed voor je weerstand.
Over mijn weerstand, die was dus naar de knoppen. Ik kreeg in de eerste week dat ik begon te smeren met de oestrogel een longontsteking (waarschijnlijk voor de tweede keer in 3 maanden). Die longontsteking had niets te maken met het smeren, maar zorgde er wel voor dat het bij mij iets langer duurde voordat ik in de gaten had of het werkte, omdat ik ontzettend ziek op bed lag.
Maar ik herstelde, zowel van de longontsteking als van de mist in mijn hoofd. Want die klaarde op! Ik kon weer nadenken, weer focussen, ik ontdekte langzaam rust in mijn lijf en ik stond op een gegeven moment op in de ochtend met zin in de dag. Ook omdat ik weer sliep, ik sliep! Van 5, 6 tot soms zelfs 8 uur op een nacht. En dit alles binnen een maand nadat ik was begonnen met de hormoontherapie.
Ondertussen heb ik ook nog een hormoonspiraal gekregen. Daar moet je ook weer even aan wennen en daar is mijn lichaam nu langzaam mee bezig. Maar het allerbelangrijkste is dat ik weer mezelf ben, ondanks de overgang. Sterker nog, ik omarm nu mijn overgang. Ik zie het niet meer als die donkere wolk die boven mij hing, maar als de overgang naar de volgende fase in mijn leven. Maar wat een bitch zijn de afgelopen 3, misschien wel 4 jaren geweest. En wat heeft het lang geduurd voordat ik zelf door had wat er aan de hand was en voordat ik me gehoord voelde.
Daarom deel ik mijn verhaal met jullie, want je bent niet alleen. Heb jij nou ook het gevoel dat er iets niet klopt, ga dan op zoek naar antwoorden. Want de tijd van ‘we moeten dit gewoon doorstaan’ is echt geweest. Er zijn oplossingen, maar je moet er zelf ook wat voor doen en besef dat overgangsklachten naast enorm divers, ook voor iedere vrouw anders zijn. Wat voor mij werkt, hoeft niet voor jou te werken. Maar er zijn wel een paar stappen die we allemaal kunnen doorlopen om uiteindelijk tot een oplossing te komen.
- Praat erover. Met je partner (dat kweekt zoveel begrip) en/of met een goede vriendin.
- Luister de geweldige podcast “We zijn toch niet gek?” die gemaakt wordt door Suzanne Rethans. Toen ik de eerste aflevering aan het luisteren was, rolden de tranen over mijn wangen van herkenning.
- Maak een afspraak met je huisarts en bespreek je klachten. Steeds meer huisartsen gaan hier heel adequaat mee om. Sinds 2022 is er ook een nieuwe richtlijn voor de Overgang vanuit het NGH (Nederlands Huisartsen Genootschap) waar je ook nog naar kunt verwijzen.
- Je kunt ook een consult inplannen bij een Care for Women specialist bij jou in de buurt.
- Sluit mogelijk andere oorzaken uit, je huisarts kan je hierin adviseren. Ik liet daarvoor dus onder andere een bloedonderzoek doen.
- Kijk kritisch naar je leefstijl. Dat vond ik vroeger echt heel suf klinken, maar het is zo ontzettend belangrijk om dat te doen. Vragen als drink je alcohol, rook je, eet je veel bewerkt voedsel, eet je genoeg groente, fruit en vezels, hoe vaak beweeg je in de week, heb je voldoende rustmomenten, hoe slaap je en andere vragen komen daarbij aan bod. Een huisarts of leefstijlcoach kan je daarbij helpen. In sommige gevallen kunnen daardoor al je overgangsklachten zo verholpen worden en soms deels. Maar feit is dat wel de start is om tot een oplossing te komen.
- Blijft het ondanks alle inspanningen heel zwaar om te leven met alle overgangsperikelen dan kan hormoontherapie een volgende stap zijn. In sommige gevallen kan de huisarts je daarmee helpen of deze verwijst je door naar een overgangspoli of gynaecoloog voor een consult.
- Heb je eenmaal een oplossing gevonden, besef dan ook dat die niet voor altijd is. Blijf jezelf goed monitoren en trek aan de bel als je merkt dat er iets veranderd. Zowel fysiek als mentaal. Ik heb zelf ook besloten dat ik voortaan ieder jaar een APK voor mezelf in plan. Met in ieder geval een bloedonderzoek om alles even te checken en ik stem met de gynaecoloog af wat een redelijke termijn is voor een check bij haar. Want ze ontdekte ook een kleine vleesboom in mijn baarmoeder. Wat niets hoeft te betekenen en ik heb ook geen klachten, maar ik wil ‘m wel in de gaten houden. Dat is misschien ook wel het beste advies wat ik je kan geven in deze fase: zorg voor jezelf en hou jezelf goed in de gaten, want jij bent de enige die feilloos aanvoelt hoe het met je gaat en vertrouw daarop.
Heb je na het lezen van mijn verhaal nog vragen, stuur me dan gerust een berichtje via Instagram of Facebook. Op Insta kun je ook lid worden van mijn Overgangscafé waar ik veel meer deel over deze fase in ons vrouwelijk leven. Ik geef alleen geen medische adviezen, want ik ben nou eenmaal geen medicus. Maar wel een ervaringsdeskundige ❤️️.
Liefs, Francesca
